Ogólnopolski Konkurs im. Jana Parandowskiego na opowiadania o tematyce olimpijskiej

Ogólnopolski Konkurs im. Jana Parandowskiego na opowiadania o tematyce olimpijskiej to jedyny nieokazjonalny konkurs literacki dla młodzieży, mający najdłuższą tradycję we współczesnej kulturze olimpijskiej. Odbywa się od 1989 roku. W 2009 roku konkurs uznany został przez Międzynarodowy Komitet Olimpijski za jedną z 20 najlepszych inicjatyw edukacyjnych realizowanych przez Narodowe Komitety Olimpijskie na świecie.

Poprzez uczestnictwo w konkursie uczniowie szkół podstawowych rozwijają swoje sportowe zainteresowania, poszerzają wiedzę nt. igrzysk olimpijskich, idei olimpijskiej i szeroko rozumianego sportu. Konkurs ma na celu promocję aktywności fizycznej, zachowań fair play a także radości z wysiłku, ruchu i zwycięstwa nad sobą.

Opowiadania młodych autorów promują wartości olimpijskie – przyjaźń, szacunek, dążenie do doskonałości; mówią m.in. o potrzebie uczciwej rywalizacji, niepełnosprawności oraz zachowaniu równowagi pomiędzy ciałem a umysłem. Wyrażają dezaprobatę wobec rasizmu, dopingu i łamaniu sportowych zasad. Uczniowie opisują własne doświadczenia i pasje sportowe oraz z powodzeniem przenoszą zachowania, emocje i postawy ze sportowego świata do codziennego życia. Opowiadania to często zapis rodzinnych historii i fabularyzacja losów znanych zawodników.

Rekordowymi pod względem ilości zgłaszanych do konkursu opowiadań były lata: 2001 – 1098 opowiadań, 2002 – 1407 opowiadań, 2003 – 1191 opowiadań i rok 2004 – 1377 opowiadań.

Do 2006 roku konkurs odbywał się przy współpracy Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu, w 2007 – Ministerstwa Edukacji Narodowej. W latach 2009-2016 przy wsparciu finansowym Ministerstwa Sportu i Turystyki, a w okresie 2018-2021 pod honorowym patronatem Ministra Edukacji Narodowej / Ministra Edukacji i Nauki.

W 2022 roku – patronat nad publikacją zwycięskich prac w XXXII edycji konkursu objęła Fundacja ABCXXI – Cała Polska czyta dzieciom. Patronat nad XXXIII edycją (2023 rok) objęli: Minister Sportu i Turystyki (patronat honorowy), Biuro „Niepodległa” a także Fundacja ABCXXI – Cała Polska czyta dzieciom.

Wydania książkowe

Od 2001 roku opowiadania laureatów wydawane są w formie książkowej.

  1. Serce stadionu – 11. Konkurs (2001)
  2. Prawda stadionu (2002)
  3. Światło stadionu (2003)
  4. Radość stadionu (2004)
  5. Stadiony nadziei (2005)
  6. Stadiony marzeń (2006)
  7. Stadiony wyobraźni (2007)
  8. Stadiony w słońcu (2008)
  9. Stadion ze słów (2009)
  10. Siła marzeń (2010)
  11. Na skrzydłach marzeń (2011)
  12. Spełnione marzenia (2012)
  13. Rezerwowa (2013)
  14. Radość biegania (2014)
  15. Sztafeta pokoleń (2015)
  16. Jesteśmy jedną drużyną (2016)
  17. Dogonić siebie (2017)
  18. Sport nie zna granic (2018)
  19. Mierzymy wysoko. W stulecie Polskiego Komitetu Olimpijskiego (2019)
  20. Gramy o przyszłość (2020)
  21. Wracamy do gry (2021)
  22. Szybciej, Wyżej, Silniej =Razem (2022)
  23. Jak wygrać wolność? (2023)

Wszystkie wersje elektroniczne publikacji znajdziesz w zakładce Wydawnictwa PKOl

Promotorzy i jurorzy konkursu

Do 2021 roku:

  • Renata Susałko – dziennikarka sportowa Polskiego Radia, juror konkursu od 1991 roku
  • dr Krzysztof Zuchora – nauczyciel akademicki, poeta, etyk, członek Komisji Kultury i Edukacji Olimpijskiej PKOl – juror od 1995 roku, a od 1996 roku – przewodniczący jury konkursu
  • Magdalena Janicka – dziennikarka, juror od 1995 roku 
  • Tadeusz Rożej – przedstawiciel Ministerstwa Sportu i Turystyki do 2014, juror od 2003 do 2018 roku
  • Teresa Prusinowska – polonistka czytająca dokładnie wszystkie opowiadania zgłaszane do konkursu w latach 1996-2010
  • Jadwiga Pawlak – jurorka dokonująca pierwszej selekcji prac, polonistka czytająca wszystkie opowiadania od 2011 roku
  • dr Zofia Czernicka – dziennikarka i prezenterka telewizyjna, członkini Komisji Kultury i Edukacji Olimpijskiej PKOl
  • Krzysztof Kołbasiuk (2004-2005) oraz Dorota Bierkowska (od 2006 roku) – aktorzy scen polskich prezentujący wybrane opowiadania
  • Magdalena Rejf – menedżerka Kultury i Edukacji Olimpijskiej PKOl, organizatorka konkursu od 1995 roku

Od 2022 roku w Jury konkursu zasiadają: dr Krzysztof Zuchora, dr Zofia Czernicka (jw.) oraz:

  • Dorota Koman-Szmigiero – poetka, krytyk literacki, redaktor, jurorka licznych konkursów literackich i recytatorskich; od lat związana z Fundacją ABCXXI – Cała Polska czyta dzieciom
  • Prof. Grzegorz Leszczyński – kierownik Zakładu Literatury Popularnej, Dziecięcej i Młodzieżowej, dyrektor Centrum Języka Polskiego i Kultury Polskiej dla Cudzoziemców Polonicum na Uniwersytecie Warszawskim.

Kim był Jan Parandowski?

To pisarz, eseista i tłumacz literatury. Brązowy medal olimpijski przyznany Janowi Parandowskiemu za „Dysk olimpijski” w doskonałym przekładzie niemieckim Jana Pawła Kaczkowskiego przez jury Międzynarodowego Konkursu Sztuki podczas Igrzysk XI Olimpiady w Berlinie w 1936 roku związał Go nierozerwalnie z Polskim Komitetem Olimpijskim. Świadczą o tym słowa pisarza wypowiedziane wiele lat później, podczas jednego ze spotkań w Klubie Olimpijczyka:

Moja książka dała mi prawo wstępu do świata sportowego, świata wielkiej przygody. I to jest moją największą nagrodą.”

Galeria zdjęć z finałów konkursów